DILI, 17 Juñu 2025 – Parlamento Nacional aprova iha Final Global Proposta Lei nú 10/VI (1ª) kona-ba Rejime Jurídiku ba Garantias Mobiliarias ho votus unanimidade 48 a favor, 0 kontra no 0 abstensaun iha reuniaun plenária ordinária refere.
Proposta Lei Rejime Jurídiku ba Garante Mobiliáriu ne’e inisia husi Governo ne’ebé aprova iha reuniaun Konsellu Ministru iha loron 22 Maiu 2024. Governo envia proposta ne’e ba Parlamentu Nasionál iha loron 14 Juñu no hatún ba Komisaun Konstitusionais no Justisa iha loron 18 Juñu ho prazu estipuladu loron 40.
Diskusaun no votasaun ne’e lidera husi Prezidente Parlamentu, S.E. Fernanda Lay, ho prezensa maximu husi representante Governo nian, husi S.E. Adérito Hugo da Costa – Vise-Ministru ba Asuntus Parlamentares (VMAP), S.E Miguel Marques Gonçalves Manetelu – Ministru Transporte no Komunikasaun inklui ekipa tekniku sira husi ministériu relevante.
Lei ida ne’e regula estabelesimentu liuhosi kontratu, efikásia, prioridade no ezekusaun direitu garantia nian kona-ba patrimóniu móvel no inkorporeos, no sei kria Sentru Rejistu Informasaun ba garantia móvel sira.


Proposta Lei nú 10/VI (1ª) – Rejime Jurídiku ba Garantias Mobiliarias ne’e iha objetivu prinsipal hodi fasilita aksesu ba kréditu, promove dezenvolvimentu ekonómiku, proteje direitu kreditor no devedor, no moderniza sistema banku, aliña sistema finanseiru Timor-Leste ho padrãu internasionál
Prosesu aprovásaun ne’e demonstra kolaborasaun entre governu no parlamento, ho partisipasaun ativa husi bankada opozisaun sira ne’ebé kontribui ho opiniaun konstrutivu durante diskusaun iha jeneralidade no espesialidade.
Hafoin aprovásaun, Ministru Transporte no Komunikasaun, expressa agradese ba “deputadu sira hotu, liuliu ba Bankada opozisaun sira ne’ebé kontribui opiniaun ba diskusaun Lei ne’e iha jeneralidade, espesialidade to’o aprovasaun final global ne’ebé ho votus unanime“, Dehan S.E Manetelu.
Ho aprovasaun iha Final Global, implementasaun no pasu tuir mai, Submete ba Prezidente Repúblika ba promulgasaun, Publika iha Jornal da República hafoin assinatura prezidénsiál, Implementa gradualmente ho apoiu husi instituisaun finanseiru sira, treinu ba funsionáriu governu no banku kona-ba aplikasaun lei foun.
Lei Garantias Mobiliarias ne’e reprezenta pasu importante ba modernizasaun sistema legál Timor-Leste, partikularmente iha área direitu komérsiál no finanseiru.